Getuigenis
Zo doen zij het…
Interview met teamteachers uit Atheneum Zottegem over hun werking en ervaringen met de leerlingenvragenlijst.
Het KAZ (GO! Atheneum Zottegem) heeft al enkele jaren ervaring met teamteaching. Zo wordt wiskunde zowel in het 3e als in het 4e jaar klasoverstijgend en vaak in niveaugroepen gegeven. ESTAFETT vroeg de leerlingen hoe zij deze aanpak ervaren. De leerlingenvragenlijst werd bij alle leerlingen afgenomen. Kjell Vande Walle, Pieter Verheyen en Eline Rasschaert, drie van de vijf leerkrachten die samen verantwoordelijk zijn voor het vak wiskunde in de 2e graad, bekeken samen met ons de resultaten.
ESTAFETT: Kunnen jullie eerst even schetsen hoe jullie teamteachpraktijk eruitziet?
We geven met ons vijven les aan alle 185 leerlingen van het derde jaar en alle 134 leerlingen van het 4e jaar die 4u of 5u wiskunde hebben. De leerlingen worden hierbij op basis van evaluatie, dus klasoverstijgend, onderverdeeld in vier groepen. Afhankelijk van het onderwerp of de toetsresultaten wijzigen de groepen. Op die manier kunnen we meer gedifferentieerd werken.
Wat het teamteachen betreft: er staat meestal maar één leerkracht vooraan in de klas in elke groep. We staan eigenlijk zelden met twee. Maar de leerlingen zien ons wel alle vijf als hun leerkracht wiskunde. De lessen wiskunde gaan altijd door in de MathKLAZ. Dat zijn vier ruime lokalen naast elkaar en twee kleine ruimtes die we gebruiken als extra instructieruimte of stille ruimte.
ESTAFETT: Waarom kiezen jullie voor deze manier van samenwerken?
Vroeger, als je alleen voor een klas stond, had je nooit echt de mogelijkheid om zowel de leerlingen die goed zijn in wiskunde uit te dagen als de leerlingen die extra uitleg nodig hebben voldoende te ondersteunen. Dat kunnen we nu wel. Leerlingen die sterk zijn in wiskunde kunnen in een aparte groep bij een collega. Die groep is momenteel redelijk groot. Dat zijn allemaal leerlingen die uitgedaagd moeten worden en het tempo ligt daar iets hoger. Bij de andere leerlingen kunnen we in kleinere groepen van ongeveer 12 leerlingen iets trager gaan. Zo kunnen we echt tijd nemen om te zien of ze wel mee zijn met dat hoofdstuk.
ESTAFETT: Dus het biedt een voordeel voor alle leerlingen?
Ja, iedereen krijgt les op zijn eigen tempo. We zijn een team van vijf leerkrachten voor vier groepen. We kiezen zelf bij welke groep de vijfde leerkracht aansluit. Dat maakt dat leerlingen die afhaken of minder scoren in zeer beperkte groep les krijgen waar ze bijna persoonlijke begeleiding krijgen.
Iedereen krijgt les op eigen tempo.
ESTAFETT: Zijn er nog voordelen aan teamteaching?
Ik heb het deze week nog aan oud-collega’s verteld: dit zou ik tot aan mijn pensioen willen doen.
Vroeger zat je allemaal op je eigen eilandje. Iedereen stelde zijn eigen cursus en toetsen op. Iedereen verbeterde op een andere manier. We hoorden soms van leerlingen: “Daar is het moeilijker, daar is het gemakkelijker”. Dat is nu handig, want alle 3e en 4e jaars krijgen dezelfde cursus, oefeningen, en examens. Plus, qua werklast voor ons is dat nu ook minder. We verdelen het werk. Ik neem bijvoorbeeld deze toetsen van alle 130 leerlingen mee. Oké, dat verbeteren duurt wel iets langer, maar ze zijn dan ook wel allemaal op dezelfde manier verbeterd.
Dit zou ik tot aan mijn pensioen willen doen.
Je kunt ook veel meer de sterktes van je collega’s benutten. ICT is zo’n voorbeeld. Er zijn collega's die vroeger al meer met GeoGebra of Excel of Bookwidgets werkten waardoor we dat nu sneller kunnen gebruiken. Maar ook, de ene leerkracht geeft bijvoorbeeld graag les aan leerlingen die het iets moeilijker hebben en andere collega’s staan het liefst voor een groep leerlingen die uitgedaagd moeten worden. Dat is nu het mooie, dat je dat kan opsplitsen.
ESTAFETT: Zijn er ook nadelen aan teamteaching?
Ja, voor sommige leerlingen voelt het als chaos wanneer ze plots uit hun klasgroep worden gehaald. Maar dat bespreken we dan ook met hen. Het is echt maatwerk. Als ze bijvoorbeeld een bepaald vriendinnetje in de klas hebben, dan houden wij daar wel rekening mee en plaatsen we die twee samen in een groep. Voor een leerling met ASS (autismespectrumstoornis) proberen we zoveel mogelijk les te laten volgen bij dezelfde twee leerkrachten, zodat er zo min mogelijk veranderingen zijn.
ESTAFETT: Jullie leerlingen vulden de Leerlingenvragenlijst voor Teamteaching in. Ze gaven hun mening over teamteaching via 16 stellingen uit vier categorieën: meer ondersteuning, rijke en gevarieerde lessen, leerwinst en verwarring. We kijken samen naar de resultaten.
Welke stellingen scoren over het algemeen goed?
In de eerste categorie, ‘meer ondersteuning’, valt op dat de stellingen ‘krijg ik meer aandacht’ en ‘krijg ik sneller hulp’ voornamelijk positief gescoord worden. Dat sluit aan bij ons systeem van niveaugroepen. De andere twee stellingen ‘durf ik sneller vragen stellen’ en ‘zien ze het sneller als ik het niet begrijp’ worden soms wel negatief gescoord.
We weten dat onze band met de leerlingen iets minder sterk is nu. Dat is normaal. Vroeger gaf je 5u wiskunde aan een klas. Nu heb je meer dan 180 leerlingen in het 3e jaar en bijna 140 in het 4e jaar. Je kent de leerlingen dus minder goed. We zijn als leerkracht wel elk administratief gekoppeld aan één klas. Oudercontacten en vakcommentaren moeten wij voor de leerlingen van die klasgroep doen. Om onze administratieve groep een beetje te leren kennen, starten we pas in oktober met onze klasoverschrijdende groepen. In de eerste weken van september krijgen de leerlingen dus wiskunde in hun eigen klasgroep.
ESTAFETT: Op welke manier zou je aan de slag kunnen met deze info, zodat leerlingen bijvoorbeeld toch sneller vragen durven stellen?
De leerlingen van het 4e jaar kennen we al, maar de leerlingen van het 3e jaar zijn allemaal nieuw. Dat is dus wel iets om over na te denken. We zouden bij de startdagen in september misschien alle leerlingen van het 3e jaar kunnen samen zetten met alle leerkrachten om elkaar te leren kennen. Of tijdens de eerste lessen ruimte laten voor kennismaking, zodat alle leerkrachten tijd hebben om alle groepen te leren kennen. Want we kennen wel de namen van de leerlingen van onze eigen administratieve groep, maar het duurt soms tot november tot we de andere namen kennen. Misschien kunnen we ook eens nadenken over duurzame naamkaartjes?
Langs de andere kant krijgen ze nu wel wiskunde van vijf verschillende leerkrachten. Er is altijd wel iemand met wie de leerling een klik heeft. Dus ze kunnen altijd wel bij iemand terecht.
DE LEERLINGENVRAGENLIJST
In functie van monitoring en kwaliteitszorg is het belangrijk om de effecten van teamteaching op jouw school en in jouw klas goed in de gaten te houden. In dialoog gaan met belangrijke betrokkenen zoals leerlingen is één van de randvoorwaarden om succesvol te teamteachen.
Daarom is het belangrijk om zicht te krijgen op: Hoe ervaren de leerlingen het teamteachen?
We vroegen de leerlingen van het KAZ om de leerlingenvragenlijst in te vullen. ESTAFETT ging met hun teamteachende wiskundeleerkrachten in gesprek over de resultaten.
ESTAFETT: Even terug naar de andere categorieën van de vragenlijst. Zijn er nog stellingen die eerder positief of eerder negatief beoordeeld zijn?
In de categorie ‘rijke en gevarieerde lessen’ scoort de stelling ‘kan ik me makkelijker concentreren’ vaak positief. Dat lijkt me logisch. Leerlingen zitten niet in hun eigen klasgroep. In onze groepen is de dynamiek anders. Ze zitten niet bij hun vrienden, er is dus minder afleiding. Het klasmanagement loopt eigenlijk heel vlot.
Ook de stelling over ‘meer afwisseling in de les’ wordt positief beoordeeld. Door teamteaching geef je anders les, meer gevarieerd. Elke leerkracht heeft zijn eigen stijl en sterktes. Zo is er nu al eens vaker duowerk, begeleid zelfstandig leren, oefeningen met GeoGebra, ... Dat is leuker voor die gasten. Ze zeggen dat ook zelf.
De stelling ‘als ik les krijg van twee of meer leerkrachten is de les interessanter’ scoort erg wisselend. Sommige leerlingen denken misschien: kan wiskunde ooit interessant zijn? Volgens mij hangt dat samen met het vak: wiskunde, you love it or you hate it. 😊
Door teamteaching geef je anders les, meer gevarieerd…
ESTAFETT: Helpen deze resultaten jullie om een beeld te krijgen van hoe de leerlingen jullie teamteachlessen ervaren?
Ja, het is een mooie aanvulling op de evaluaties die we zelf al doen op het einde van elk schooljaar. We zijn de laatste jaren veel gegroeid in onze manier van werken, maar we mogen er niet vanuit gaan dat het perfect is. Een open gesprek met leerlingen, zodat je meer in de diepte hun ervaringen kan bespreken, zou goed zijn om uit te leren.
Dat is een fijn idee. Hier maken we werk van!
ESTAFETT plande een vervolggesprek met enkele leerlingen. Hoe dat ging en of hun ervaringen overeenstemmen met de ideeën van de leerkrachten, lees je via onderstaande knop!
Bedankt aan Kjell Vande Walle, Pieter Verheyen, Bert Schietse, Eline Rasschaert en Annelies De Temmerman om jullie ervaringen en enthousiasme met ons te delen.
Nieuwsgierig naar hoe het werkt in GO! Atheneum Zottegem? https://kaz.be/